بررسی جنگ شناختی و جهاد تبیین در گزارش قرآنی داستان حضرت موسی(ع) و دلالت‌های آن در عصر حاضر

نوع مقاله : علمی، پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه و کلام، نمایندگی خراسان، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران

چکیده

جهاد تبیین و جنگ شناختی که امروزه وارد اصطلاحات فرهنگی و سیاسی شده است ریشه در آموزه‌های دینی و قرآنی دارد. نمونه روشن جنگ شناختی و جهاد تبیین را می‌توان در مواجهه حضرت موسیG با فرعون مشاهده کرد. بر اساس گزارش قرآن، هر دو طرف در ابتدای مواجهه از ابزار جنگ شناختی برای تفوق بر طرف مقابل استفاده کردند و در نهایت در مقابل تهمت‌ها و دسیسه‌های فرعون، حضرت موسیG از طریق جهاد تبیین درصدد مقابله با این توطئه‌ها برآمده‌اند. با بررسی صورت گرفته، نمونه‌های فراوانی از مشابهت و قرابت بین رویداد تقابل موسیG و فرعونیان و بین انقلاب اسلامی ایران و مستکبران معاصر به دست آمده است، نظیر تخریب شخصیت، تردیدافکنی در اصول، استفاده از حربه تمسخر از طرف جبهه باطل و مانند تبیین حقایق در قالب حرکت سازمانی، تغییر موضع از دفاع به تهاجم و... از طرف جبهه حق. در این مقاله به روش توصیفی، تحلیلی نسبت کارکرد مؤلفه‌های جهاد تبیین در جنگ شناختی در این دو رویداد مهم تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است و این نتیجه به دست آمده است که نحوه تقابل حضرت موسیG با فرعون نمونه مناسبی برای مواجهه با استکبار جهانی در عصر حاضر است که در بخش‌هایی از جهان معاصر این تقابل به فعلیت رسیده و است و در مواردی نیازمند الگوپذیری و تلاش بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


  • پوستین‌چی، زهره و ابراهیم متقی(1393)(الف)، ایران در نگرش اتاق‌های فکر آمریکایی، تهران: نشر میزان.
  • ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1393)(ب)، ایران در نگرش نخبگان نهادهای اجتماعی و ساختار سیاسی آمریکا، تهران: نشر میزان.
  • سعیدی فاضل، روح الله و مرتضی طاهری(1395)، خشونت بدون مرز بررسی تفصیلی مداخلات ایالت متحده آمریکا در جهان، قم: دفتر نشر معارف.
  • سلطان على‏شاه، سلطان محمد بن حیدر(1408)، بیان السعادة فی مقامات العبادة، 4جلد، چ2، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  • صلح میرزایی، سعید(1400) جهاد تبیین در اندیشه حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای، چ3، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
  • طباطبایى، سید محمدحسین(1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، 20جلد، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  • علامه حلى، حسن بن یوسف(1371)، الجوهر النضید فی شرح منطق التجرید، چ5، قم: انتشارات بیدار.
  • قرائتى، محسن(1388)، تفسیر نور، 10جلد، چ1، تهران: مرکز فرهنگى درس‌هایى از قرآن.
  • کمیسیون تدوین امنیت ملی آمریکا(1383)، استراتژی امنیت ملی آمریکا در قرن 21، ترجمه جلال دهمشکی، بابک فرهنگی و ابولقاسم راه چمنی، چ4، تهران: موسسه فرهنگی مطالعات و احقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران.
  • نقاشیان، حمید رضا(1398)، سر مقاله صبح اقتصاد، ش1.
  • هاشمى رفسنجانى، اکبر(بی‌تا)، تفسیر راهنما: روشى نو در ارائه مفاهیم موضوعات قرآن، جمعی از محققان‏، 21 جلد، قم: بوستان کتاب.
  • Bernard Claverie, François Du Cluzel. “Cognitive Warfare”: The Advent of the Concept of “Cognitics” in the Field of Warfare, NATO Collaboration Support Offce, 978-92-837-2392-9. ffhal-03635889
  • Bernard Claverie; Baptiste Prébot; Norbou Buchler; François du Cluzel,(2022) Cognitive Warfare: The Future of Cognitive Dominance, NATO Collaboration Support Offce, 978-92-837-2392-9. ffhal-03635889
  • Ledeen , Michael(2008), Iran, Hezbollah, and threat to the U.S. Homeland, Washington Institute for Near Est policy.
  • https://farsi.khamenei.ir/